Artikeldatabank

In 2013 vertrok ik vanuit Nazareth richting Reims en schreef ik enigszins triomfantelijk in Op Weg: “Rome, gij Eeuwige Verlichte Stad, here I come!”. Zes jaar later, in mei 2019, sta ik in Radicofani klaar voor de laatste negen etappes van mijn Via Francigena.

‘Il Cammino Minerario di Santa Barbara’, zo luidt de klinkende titel van de net uitgebrachte wandelgids die in mijn handen ligt te blinken. ‘Il Iglesiente’ is de naam van de streek en tot voor deze uitgave was dat een blinde vlek op de Europese wandelkaart. Ik beschouw de gids als een uitnodiging voor een kraamvisite en trek nieuwsgierig naar Zuidwest-Sardinië.

“Een pelgrim volgt niet alleen het horizontale pad dat zich voor hem ontvouwt, maar wandelt ook de verticale weg van de voeten naar het hoofd en terug.” Na vier grote pelgrimstochten heeft Paul De Marez recht van spreken als het over pelgrimeren gaat, en naar aanleiding van zijn boek over zijn laatste tocht naar Trondheim zochten we hem op in zijn thuisstad Kortrijk.

Enkele jaren al verkiezen we steevast Nationale Parken in Italië als wandelbestemming. Na de Maiella, de Sibillini en de Abruzzo stond afgelopen zomer het Parco Nazionale del Cilento e Vallo di Diano e Alburni op het programma. Het uitgestrekte gebied bleek een parel in Campanië, een arme regio met één grote troef: lekkere mozzarella di buffala.

Alle wegen leiden naar Rome, al eindigde die van Gilbert Bastiaensen in Assisi. Vanuit vertrekpunt Firenze goed voor 240 km wandelen door prachtige Toscaanse en Umbrische landschappen.

‘Dans le silence et la solitude on n’entend plus que l’essentiel’. Zo staat het bij het binnenkomen van Aubrac op een zuil langs GR 65, één van de historische pelgrimswegen op Franse bodem. De woorden hadden in 2004 indruk op mij gemaakt, omdat zij een weerspiegeling zijn van iets dat ik al jaren in de zachte delen van mijn ziel vermoedde. Elk jaar een aantal weken alleen op stap gaan is voor mij intussen een noodzaak geworden. Deze zomer was dat op de Via Francigena, een oude historische pelgrimsroute naar Rome die stilaan uitgroeit tot een waardig alternatief voor Compostela. Ik stapte 361 km, van Lucca naar Rome. Een greep uit mijn dagboeknotities.

Ligurië is als wandelgebied niet erg bekend, maar door en over de bergen aan de noordelijke rand van de regio loopt een wandelpad dat 420 km lang is. Deze ‘Alta Via dei Monti Liguri’ gaat terug op de vele muildierpaden die vroeger werden gebruikt door kooplieden, houthakkers en boeren.

Moet een grote tocht een doel hebben? De weg is voor de langeafstandswandelaar toch aangrijpender dan het einddoel? Maar als de ontknoping zich afspeelt tussen Bernini’s zuilenrijen op een volgepakt Sint-Pietersplein, dan moet dat toch wel een bijzonder finishmoment zijn. Els Geeraert en Piet Hardeman getuigen.

Geelgroene alpenweiden omzoomd door donkergroene bossen en bleekgrijze, naar de blauwe hemel reikende rotsformaties. Tot zover het kleurenpalet van onze Dolomietentrektocht door het Eisack-, het Vilnösser- en het Grödendal.

Wat in Zwitserland en Oostenrijk een ‘Höhenweg’ is, noemen Italianen een Alta Via. Een sportieve uitdaging dus, midden in de ruwe schoonheid van de Dolomieten. Alta Via 4 staat bekend als de kortste, maar ook de meest technische, met enkele via ferrata’s op het traject en een aantal andere vlakbij. Een klettersteiguitrusting is dus onontbeerlijk.

De Grande Traversata delle Alpi – kortweg GTA– doorkruist in 65 etappes de westzijde van de Italiaanse Alpen. Tien jaar geleden vertrok Ignace op het noordelijkste punt, aan de Zwitserse grens. Twee jaar later pikte Bart in. Aan een ritme van één week per jaar bereikten ze afgelopen zomer de Middellandse Zee, helemaal in de ban van de regio.

Een boek over de verloren gewaande pelgrimsroute naar Rome plantte een zaadje in mijn hoofd. Een jaar later stond ik in de crypte van Canterbury Cathedral, helemaal klaar voor een tocht van 2000 km langs de Via Francigena. Het miezerde toen ik vertrok. Wat leek het zonnige Rome toen onbereikbaar ver!

Eeuwenlang hielden kluizenaars en pausen-in-spe er zich op en zelfs een oergodin kon dat niet beletten. In de schaduw van de op één na hoogste bergtop van de Apennijnen is het Majellapark een schatkamer waarin de wandelaar dagenlang kan graaien zonder zich ook maar een moment te vervelen.

De meeste pelgrims sluiten in Rome hun voettocht af, maar ik vertrek zuidwaarts. Naar de havens in Puglia waar in de middeleeuwen de boten naar het Heilige Land vertrokken. Het pad is geplaveid door de voeten van miljoenen pelgrims, soldaten, landheren, kooplui, hoeren en avonturiers. Hun sporen vind ik niet meer terug, maar ik volg hun route dwars door dit minder gekend stukje Italië.

Zon, zee, bergen. Griekse tempels en schitterende baroksteden. En de alomtegenwoordige Etna natuurlijk, de grootste actieve vulkaan van Europa. Aan één vakantie heb je lang niet genoeg om al het moois op Sicilië te ontdekken. De over het eiland verspreide natuurparken zijn ideaal voor een eerste kennismaking met het gevarieerde Siciliaanse landschap.

Half mei zitten we thuis te kijken naar de Giro d’Italia. De renners rijden door Roccaraso. Snel nemen we er de kaart van de Abruzzen bij. Mooie herinneringen komen boven en verleiden ons tot nieuwe wandelplannen. Iets zuidelijker deze keer, naar het Nationaal Park van de Abruzzen, Lazio en Molise.