Artikeldatabank

Op 1 augustus 1291, midden in een Alpenwei, legden Wilhelm Tell en zijn medestanders een plechtige eed af. Nooit meer zouden ze vreemde overheersers in hun geliefkoosde bergen dulden. En ze hielden woord. Vandaag doorkruist de Weg der Schweiz het gebied waar de wieg van het moderne Zwitserland stond.

Tweeduizend jaar geleden brachten de Romeinen de kennis van de wijnbouw naar de vallei van de Rhône. Vandaag staat het dal vol wijngaarden en loopt een prachtige wandelroute dwars door deze groene gordel, met als stille getuigen de Alpenreuzen rondom.

Geen berg in de zuidwestelijke Italiaanse Alpen die meer tot de verbeelding spreekt dan de Monviso. De Romeinen hadden er al een naam voor – Mons Vesulus – en dachten dat het de hoogste berg van de Alpen was. Niet verwonderlijk, want met zijn 3841 meter steekt de Monviso hoog boven de omliggende bergen uit.

‘Dans le silence et la solitude on n’entend plus que l’essentiel’. Zo staat het bij het binnenkomen van Aubrac op een zuil langs GR 65, één van de historische pelgrimswegen op Franse bodem. De woorden hadden in 2004 indruk op mij gemaakt, omdat zij een weerspiegeling zijn van iets dat ik al jaren in de zachte delen van mijn ziel vermoedde. Elk jaar een aantal weken alleen op stap gaan is voor mij intussen een noodzaak geworden. Deze zomer was dat op de Via Francigena, een oude historische pelgrimsroute naar Rome die stilaan uitgroeit tot een waardig alternatief voor Compostela. Ik stapte 361 km, van Lucca naar Rome. Een greep uit mijn dagboeknotities.

Honderd jaar geleden werd in het Zwitserse kanton Graubünden de hoogste treinverbinding van de Alpen gerealiseerd. Vandaag slingeren de rode treinen van de Albuli-Berninalijn zich nog steeds door het ruwe berglandschap, maar is er ook een alternatief: een prachtig langeafstandswandelpad. En ja, ook dat stopt in alle stationnetjes!

Vertrekpunt van mijn trektocht is Reus. Om wat heroïek in de tocht te krijgen heb ik gekozen voor een aantal GR-paden, met als ‘heilig’ einddoel de berg Montserrat. Catalonië heeft een uitgebreid GR-netwerk, maar topogidsen vind ik helaas niet. Hopelijk is de topografische kaart, waar de GR-paden wel opstaan, voldoende.

Er was natuurlijk Man bijt hond. Maar er is meer aan de hand. De weg naar Santiago de Compostela is populair, zoveel is duidelijk. Al zijn er net als vroeger pelgrims in alle soorten: van diep gelovige bedevaarders tot fiets- en wandeltoeristen met oog voor landschap en kunst. Van jongeren op zoek naar zingeving tot vijftigers op zoek naar rust. Allemaal met een motto: de weg is het doel.

Menorca is, net zoals het vijf maal grotere Mallorca, een geliefde bestemming voor een romantische zonvakantie. Maar ook voor wandelaars heeft het eiland veel te bieden, vooral sinds vorig jaar de historische Camí de Cavalls werd heropend.

Airolo kan je bezwaarlijk een idyllisch oord noemen. Het is er druk en er staat permanent een file voor de ingang van de Gotthardtunnel. Toch is het de perfecte uitvalsbasis voor een huttentocht. Eenmaal boven de boomgrens wachten ongerepte berglandschappen en enkele van de mooiste Zwitserse berghutten.

Met de kinderen de bergen in trekken, het zijn mooie herinneringen. Maar kijk, de tijden komen weer. Enkele maanden geleden begon Saar, ons oudste kleinkind, aan mijn mouw te trekken. Ze is zes en sportief, dus waarom niet. Bestemming werd de Sierra de Tramuntana in Mallorca.

Vier maanden zijn wij ‘op weg’ geweest. Via GR-paden en pelgrimspaden, van Puurs helemaal tot in Santiago de Compostela. Dagelijkse reflecties vonden hun weg naar het thuisfront, eerst via een blog, later in een boek. De fragmenten laten zien waar pelgrimeren echt om draait.

In 2007 werd de gloednieuwe GR 240 gepresenteerd, een 300 km lange lus helemaal rond de Sierra Nevada in Andalusië. Het pad blijft grotendeels op de bergflanken tussen 1800 en2200 meter hoogte en werd Sendero Sulayr gedoopt, naar de Moorse naam voor deze bergketen.

Aankomen in Zwitserland op één augustus heeft iets. Het is nationale feestdag en zelfs overdag knalt het vuurwerk. De echo’s hoor je tot hoog in de bergen en ook de alpenhoornblazers zijn van de partij. Maar wij zijn gekomen om te wandelen op de Via Alpina...

Ligurië is als wandelgebied niet erg bekend, maar door en over de bergen aan de noordelijke rand van de regio loopt een wandelpad dat 420 km lang is. Deze ‘Alta Via dei Monti Liguri’ gaat terug op de vele muildierpaden die vroeger werden gebruikt door kooplieden, houthakkers en boeren.

Moet een grote tocht een doel hebben? De weg is voor de langeafstandswandelaar toch aangrijpender dan het einddoel? Maar als de ontknoping zich afspeelt tussen Bernini’s zuilenrijen op een volgepakt Sint-Pietersplein, dan moet dat toch wel een bijzonder finishmoment zijn. Els Geeraert en Piet Hardeman getuigen.

Geelgroene alpenweiden omzoomd door donkergroene bossen en bleekgrijze, naar de blauwe hemel reikende rotsformaties. Tot zover het kleurenpalet van onze Dolomietentrektocht door het Eisack-, het Vilnösser- en het Grödendal.

Wat in Zwitserland en Oostenrijk een ‘Höhenweg’ is, noemen Italianen een Alta Via. Een sportieve uitdaging dus, midden in de ruwe schoonheid van de Dolomieten. Alta Via 4 staat bekend als de kortste, maar ook de meest technische, met enkele via ferrata’s op het traject en een aantal andere vlakbij. Een klettersteiguitrusting is dus onontbeerlijk.

De Grande Traversata delle Alpi – kortweg GTA– doorkruist in 65 etappes de westzijde van de Italiaanse Alpen. Tien jaar geleden vertrok Ignace op het noordelijkste punt, aan de Zwitserse grens. Twee jaar later pikte Bart in. Aan een ritme van één week per jaar bereikten ze afgelopen zomer de Middellandse Zee, helemaal in de ban van de regio.

Het Berner Oberland is met de Eiger, de Mönch en de Jungfrau een gebied vol uitdagingen voor bergbeklimmers. Maar ook minder ervaren wandelaars vinden hun gading in dit fascinerende bergdecor. Als kersen op een al rijkgevulde taart passeer je enkele schitterende steden.

GR 99 volgt de Ebro vanaf zijn bron op de zuidelijke uitlopers van de Picos de Europa tot bij de monding in de Middellandse zee ten zuiden van Tarragona. Wij liepen de eerste helft, tot Calahorra.

Als we de makers van bekende natuurdocumentaires zouden geloven moeten we naar verre en afgelegen plaatsen reizen om prachtige en ruwe natuur te zien. Niets is minder waar. In de Alpen, op enkele uren rijden van België, vind je tal van unieke natuurgebieden.