Artikeldatabank

ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1974. Op dag twaalf van onze fietsreis naar Schotland zijn we in het piepkleine Shap beland. De moed zinkt ons in onze natte schoenen. Jeans rechterpedaal is afgebroken. In geen velden of wegen is er een fietsenmaker te bespeuren en in alle richtingen zijn we door forse heuvels omgeven. Hier komen we nooit meer uit.

ZONDAG 15 SEPTEMBER 1974. Gerommel aan onze fietsen heeft ons gewekt. Maar nog voor we ons uit onze slaapzakken kunnen wurmen, priemt de krachtige lichtstraal van een zaklamp schaamteloos de tent in. Een autoritaire stem wil weten wie we zijn, waar we vandaan komen en wat onze plannen zijn. Deemoedig leggen we aan de politieman uit dat we van België zijn, Schotland doorkruist hebben en nu op weg naar huis zijn.

Een jaar geleden gaf mijn schoonvader te kennen dat hij heel graag de Vennbahn wilde fietsen. Als kranige tachtiger is hij het toonbeeld van een sterke man met twee uitstekende fietsbenen. Een jaar later is zijn fietsdroom uitgekomen.

WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1974. Dag 17 van onze fietsreis naar Schotland en de enige jeugdherberg op het eiland Skye blijkt volzet te zijn. Maar de jeugdherbergvader schudt een oplossing uit zijn mouw. Zijn assistent woont een congres bij in Edinburgh. Diens kamertje mogen we gebruiken. Een heel klein kamertje met een eenpersoonsbed is het, net groot genoeg om naast het bed de matras op de vloer te leggen en zo twee slaapplekken te creëren

Ons Italiaans avontuur start al in België. Op de fiets gaat het naar Aken om daar de trein te nemen naar Keulen en vervolgens de nachttrein naar Innsbrück. Om 10 uur staan we op de Brennerpas klaar voor de afdaling naar Klausen, het stadje dat al enkele malen als uitvalbasis diende voor onze tochten door Zuid-Tirol.

Nabij de grens met het Groothertogdom Luxemburg liggen drie opgewaardeerde spoorbermen zo dicht in mekaars buurt dat je ze aan elkaar kunt rijgen tot een fietslus van twee of drie dagen. Het langste RAVeLtraject tussen Gouvy en Bastogne stond al lang op mijn verlanglijst, maar ook het fietspad langs de Wiltz en een stukje Vennbahn zijn fietssmaakmakers.

Een reis per fiets naar Schotland is wat Jean en ik voor ogen hebben. Wales willen we bezoeken, Peak District, Lake District, de Schotse Highlands – helemaal tot in John o’ Groats nog wel. Enkele duizenden kilometers dus, met alle voorzieningen voor eten, drinken en slapen op het bagagerekje. Vier tot vijf weken trekken we daarvoor uit.

Na een autorit van 900 km kamperen we vlak onder Duitslands hoogste berg. Overal waar we kijken zien we nog meer hoge bergen. Ik voel een mengeling van goesting en vertwijfeling. Is dit wel een goed idee? Gaan de kinderen dat wel kunnen? En ik, ga ik dat wel kunnen? Maar jongens toch, wat een wild idee is dit!

Kronkelende riviervalleien in Tsjechië, voorbijglijdende vale gieren in Kroatië, zingende minaretten in de Bosnische avondschemering, fietstassen vol vijgen en mandarijnen in Montenegro en wakker worden onder een laag sneeuw in Frankrijk. Beelden genoeg om vijf maanden trappen samen te vatten.

Wanneer we thuis opstaan, lacht een fijn augustuszonnetje ons toe. Een betere start voor onze vierdaagse fietstrip – een flirt met onze landsgrenzen – konden we niet dromen.

Voor mijn generatie lagen Centraal- en Oost-Europa lang verscholen achter een IJzeren Gordijn. Met slechts een vluchtige stop in Ljubljana en recenter twee korte tripjes naar Boedapest en Tsjechië bleef er nog heel veel over om te ontdekken. Verhalen over grotendeels ontbrekende fietsinfrastructuur en roekeloos rijgedrag van automobilisten konden me niet tegenhouden.

Amerika heeft Route 66, Ierland de Wild Atlantic Way en Schotland sinds 2014 de North Coast 500, een route van 500 mijl langs de ruige kusten van Noord-Schotland. Ik reed een groot deel van die 850 km met de fiets en kan de vele lofbetuigingen alleen maar beamen: prachtig, maar pittig!

Na de oversteek van de Ardennen, de Vogezen, de Jura en de Alpen werd Annie Thys beloond met een fantastische afdaling langs talrijke Italiaanse meren. Alleen in eindbestemming Venetië moest de fiets aan de kant om plaats te maken voor de vaporetto.

Op basis van 23 PC’s (Pistes Cyclables) en 6 bewegwijzerde regionale fietslussen stelde het Lëtzebuerger Vëlos-Initiativ (LVI) 13 fietsroutes samen die ze bundelde in de gids ‘VeloTour Luxembourg’. Wij probeerden een lus door de Ösling in het noorden.

In 2010 is het 25 jaar geleden dat het verdrag van Schengen komaf maakte met de grenscontroles tussen de landen van de Europese Unie. Maar wist je dat Schengen een stadje in Luxemburg is, op de grens met Duitsland en Frankrijk? Guy Raskin trok er naartoe met de fiets en stak naar hartenlust grenzen over.

In de late middeleeuwen trokken grote groepen Caterans uit het noorden van Schotland vaak naar het rijkere zuiden om vee te stelen. De bergpaden die zij daarvoor gebruikten vormen vandaag de basis voor een enig mooie wandeltocht.

“Als je een heuvel in de verte ziet, dan gaat het regenen. Als je hem niet ziet, dan regent het.” Niemand zal ontkennen dat er een grond van waarheid zit in dit oude Schotse gezegde. Maar wie houdt van gastvrije mensen, een rijke geschiedenis en een ongerepte natuur keert hier zeker terug. Regen of geen regen.

Om al fietsend van het hooggebergte te kunnen genieten, hoef je geen Schleck of Contador te zijn. Je kan ook gewoon de rivierdalen volgen en af en toe een trein nemen om hoogtemeters te winnen. Met groot succes testten we deze tactiek uit tussen de Dolomietentoppen van Zuid-Tirol.

Van de scheve toren in het Noorden fietsten we naar de hak van de laars in het Zuiden. Daartussen lagen 2000 schitterende kilometers vol adembenemend cultuur- en natuurschoon. Soms waanden we ons in Tibet, dan weer in de Far West. Maar de typisch Italiaanse sfeer en de culinaire geneugten waren nooit ver weg.

Niets leuker op winterse avonden dan een zomerse fietsreis in elkaar puzzelen. Dwars door Groot-Brittanië, van ‘end to end’, leek ons wel wat. Uiteindelijk werd het de noordelijke helft, in combinatie met de Orkney- en Shetlandeilanden. Een pittige maar enig mooie fietsvakantie.

Rails en dwarsliggers, van de koolmijnen rond Aken naar de Luxemburgse staalbedrijven. Een leeggebloede slagader, dwars door onze Oostkantons. Na een eeuw lang hard labeur restte alleen nog het roemloze verval. Daaraan komt nu een einde. Of liever: een nieuw begin. Met dank aan – je raadt het al – een fietspad. De reportage in Op Weg was onderdeel van een vijfdaagse tocht van Tongeren naar Troisvierges en terug.

Reisbrochures beschrijven de Hebriden als de laatst overgebleven wildernis van Groot-Brittannië, met de mooiste landschappen en de puurste lucht van Europa. Na deze fietstocht zou ik daar nog aan toe willen voegen: de meest eindeloze ruimte en de meest vredige stilte. En vriendelijke mensen!

Een glas Soave Classico of een beker yoghurt? Een terras in de ondergaande zon en de onmetelijke stilte van de Po-delta of de geënsceneerde romantiek van 15 000 kaarsjes bij het slavenlied in de arena van Verona? Op fietstocht langs de Po en door de regio Veneto zijn de keuzes soms verscheurend.

Op de fietskaart van het Groothertogdom is het netwerk van nationale en regionale Pistes Cyclables netjes ingekleurd, soms met volle lijnen, soms met stippellijnen. Die laatste zullen wel onverhard zijn, denk ik meteen. Verkeerd gedacht: een stippellijn is een traject op de openbare weg, een volle lijn is autovrij. En er staan flink wat volle lijnen op de kaart!

Een doorgang tussen twee heuvels is in Oostenrijk een ‘Gatter’, tussen twee bergtoppen een ‘Pass’. Op onze fietstocht van Tongeren naar Rome moeten we de Alpen over en dat doen we in de voetsporen van Romeinse legioenen, over één gatter en drie passen.

Soms moet je opzij springen voor een Russische jeep, een andere keer dreigt een grenswachter je terug te sturen. Maar er zijn bergen, rivieren, lagunes, stranden en bruisende steden om de nare momenten snel te vergeten. Dagboeknotities van een citytrip per fiets van Zuid-Tirol tot de Adriatische kust.

Halt houden bij een visfrituur, een hopeloze strijd leveren met Po-muggen, uitrusten in de snuit van een Ferrari, Marco Pantani begroeten en de Apennijnen oversteken. Alle wegen leiden naar Rome, maar ook onderweg valt er heel wat te beleven.

“Ik werd 60 en hoopte op nieuwe inzichten voor een nieuwe levensfase. Maar zoiets heeft tijd nodig, en een leeg hoofd. Daarom stapte ik op de fiets, van Brugge naar Rome en terug. Wind en regen waren mijn deel, maar eenmaal onderweg had ik daar weinig last van. Want de weg, dat is magie. Iedere dag opnieuw.”

Maak je graag een lange fietsreis over rustige paden door het groen? In het buitenland, maar toch ook niet te ver weg, zodat je geen ingewikkelde constructies nodig hebt om je fiets aan de start te krijgen? Eén oplossing: de Groene Valleienroute. Een ‘klassieker’ die zijn waarde al vele malen bewezen heeft.

Het valt me altijd weer op hoeveel Dries zich nog herinnert van de reizen die hij als kind maakte. Veel meer dan ik. De reden? Zijn ouders kozen er voor om zonder auto door het leven te gaan en er jaarlijks met drie kinderen met de fiets op uit te trekken. Fietsen en kamperen maakt een reis veel intenser, daar ben ik intussen ook van overtuigd. En als het dertig jaar geleden zonder fietskar kon, dan moet het nu ook lukken. Daarom zetten we die traditie verder, ook nu onze dochter Limme er bij gekomen is.